Zanimljivosti koje (možda) niste znali o Srbiji

Srbija je zemlja sa 7.186.862 stanovnika, a njen šarm i bogato kulturno-istorijsko nasleđe čine je veoma privlačnom kako domaćim posetiocima, tako i onim stranim.

Čari Srbije možemo da spoznamo na svakom koraku, a ovom prilikom donosimo vam neke od činjenica koje možda niste znali o našoj zemlji.

1. Prestonicu Srbije osnovali su Kelti u 3. veku pre nove ere, a docnije je postala Singidunum. Godine 876, prvi put se pominje pod imenom Beograd i smatra se jednim od najstarijih gradova u Evropi.

2. Srbija je jedan od najvećih proizvođača i izvoznika malina u svetu.

3. Trg Slavija je do 1880-ih godina bio baruština i tu su Beograđani lovili divlje patke. Kasnije je poznati škotski preduzetnik Frensis Makenzi, koji se pre dolaska u Srbiju bavio poljoprivredom i humanitarnim radom, kupio veliki prostor iznad njega i isparcelisao ga radi prodaje. Tu je sebi izgradio i kuću, koja je 1910. godine pretvorena u Socijalistički narodni dom. Inače, tu su se nalazile i dve poznate kafane – "Tri seljaka" i "Rudničanin", koje su srušene pre i tokom Drugog svetskog rata.

4. Najznačajniji ćirilični spomenik srpsko-slovenske pismenosti je Miroslavljevo jevanđelje, koje datira iz 12. veka. Danas se čuva u Narodnom muzeju u Beogradu, a o njemu je 2007. godine snimljen film "U početku beše reč", u režiji Boška Savkovića.

5. Čak 17 rimskih careva rođeno je na tlu današnje Srbije. To su Decije Trajan, Hostilijan, Klaudije II Gotski, Aurelijan, Marko Aurelije Prob, Maksimijan, Konstancije I Hlor, Galerije, Maksimin Daja, Flavije Valerije Sever, Konstantin Veliki, Licinije, Konstancije II, Vetranion, Jovijan, Gracijan i Konstancije III.

6. Vampir je jedna od reči iz srpskog jezika koja je opšte prihvaćena u svim svetskim jezicima. Sa druge strane, najpoznatiji srpski vampir pored Save Savanovića je Petar Blagojević. On je bio seljak čiji slučaj spada u prva pominjanja vampirizma u Evropi novijeg doba.



7. Miladin Zarić, učitelj iz Beograda, postao je poznat zahvaljujući tome što je tokom operacije oslobađanja Beograda u Drugom svetskom ratu, dana 22. oktobra 1944. godine sprečio rušenje miniranog Savskog mosta. Godine 1978. njegov podvig ekranizovan je jedini put i to indirektno, u pretposlednjoj epizodi serije Povratak otpisanih.

8. Reka Vratna na istoku Srbije, nadaleko je poznata po tri najviša prirodna kamena mosta u Evropi, takozvanim prerastima koji podsećaju na vrata, po kojima je i dobila ime.

9. Prvi satelitski prenos video-signala 1962. godine između Evrope i Severne Amerike sadržao je sliku freske Belog anđela iz manastira Mileševe, jednog od najlepših radova srpske i evropske umetnosti srednjeg veka. Isti taj signal je kasnije bio poslat u svemir prema mogućim oblicima vanzemaljskog života.

10. Hram Svetog Save u Beogradu je najveći srpski pravoslavni hram i jedna od najvećih pravoslavnih crkava na svetu.

11. Godine 2014. američki magazin "Mental Floss" naveo je Ćele-kulu kao najveću građevinu napravljenu od ljudskih kostiju.

12. Najstarija sačuvana beogradska kafana je "Znak pitanja". Po nalogu kneza Miloša 1823. godine podigao ju je Naum Ičko.

13. Srbija ima pet nacionalnih parkova: Đerdap, Kopaonik, Šar-planinu, Taru i Frušku goru.

14. Prema nekim navodima, srpski obaveštajac Dušan Popov je, uz druge ličnosti, poslužio kao inspiracija autoru Ijanu Flemingu za stvaranje legendarnog Džejmsa Bonda.

15. U Kuber Pidiju, gradu na jugu Australije, nalazi se srpska pravoslavna crkva Svetog proroka Ilije koja važi za jedinstvenu u svetu, pošto se radi o građevini sagrađenoj na dubini od devet metara.

16. Jedan od najstarijih srpskih fudbalskih klubova je FK Javor iz Ivanjice. Osnovan je 1912. godine od strane omladinaca, a nazvan je po obližnjoj planini.

17. Oko 70 odsto prinosa šljive, odnosno oko 424.300 tona godišnje, odlazi u proizvodnju šljivovice - nacionalnog pića zemlje.



18. Prvi beogradski tramvaj pušten je u saobraćaj sredinom oktobra 1892. godine i vozio je centrom grada, od Kalemegdana do Slavije. Niški tramvajski sistem bio je u funkciji od 1930. do 1958. godine, a novosadski od 30. septembra 1911. do istog dana 1958. godine.

19. U holu Crvenog krsta u Ženevi nalazi se tabla na kojoj je ispisano sledeće: "Budi tako human kao što je bila Srbija humana 1885. godine". Naime, tada je Srbija pomogla Bugarskoj, iako su te dve zemlje bile u ratu.

20. Film "Karađorđe", snimljen je 1911. godine u režiji Čiča Ilije Stanojevića i smatra se najstarijim igranim filmom u Srbiji i na Balkanu.

21.  Ispijanje kafe je način života u Srbiji

Ispijanje kafe u Srbiji nikako ne podrazumeva na brzinu skuvanu i popijenu kafu. Pre svega to je ritual koji počinje već samim činom pripremanja kafe, piše magazin Slavorum. Kafa se u Srbiji pije uvek i u svakoj prilici i smatra se osnovnom ljubaznošću da, kada neko dođe u goste, prvo bude ponuđen kafom. To je po pravilu turska kafa, koja se još naziva domaća ili srpska kafa.

22. Đavolja varoš - Jedno od najvećih svetskih čuda prirode

Spomenik prirode „Đavolja Varoš“ nalazi se na jugu Srbije. Ovaj prirodni fenomen čine dve, veoma retke pojave: zemljane figure, kao specifični oblici reljefa koji u prostoru deluju vrlo atraktivno, i dva izvora jako kisele vode sa visokom mineralizacijom. Ova pojava mami turiste iz svih krajeva da dođu i da je posete, ne samo zbog neverovatnog izgleda samih stena, već i zbog jedne od najčudnijih legendi koje se za nju vezuju.

23. Dinar kao valuta

Srpski dinar je zvanična valuta Republike Srbije. Vrednost jednog dinara je ekvivalentna vrednosti 100 para. Međunarodna oznaka valute za dinar je RSD.

24. Jedna zemlja, a dve zvanične zastave

Zastava Republike Srbije postoji i koristi se kao Narodna zastava i kao Državna zastava. Narodna zastava je trobojka horizontalno poređanih polja - crvene, plave i bele boje. Državna zastava je istih boja kao narodna, ali ona ima i Mali grb Srbije, piše magazin Slavorum.

25. Srbi su obožavaoci fudbala

Nije neobično da muškarci svih nacionalnosti vole najvažniju sporednu stvar na svetu, ali strancima je posebno zanimljivo što u Srbiji nije iznenađujuće da lepe žene vatreno navijaju na sportskim događajima.

26. Najstariji rukopisi

Marijinsko ili Marijino jevanđelje predstavlja najstariji sačuvani spomenik pisan staroslovenskim jezikom u kome se javljaju crte srpskog narodnog jezika pod čijim uticajem će se kasnije razviti i srpska redakcija staroslovenskog jezika. Pisano je glagoljicom, a na osnovu jezičkih crta, smatra se da je nastalo najkasnije početkom XI veka na srpskom štokavskom području. Pronađen je sredinom XIX veka u svetogorskom manastiru svete Marije, po kome je i dobio ime, a danas se nalazi u Ruskoj nacionalnoj biblioteci u Sankt Peterburgu.

27. Srbin savetnik Rusa

Grof Sava Vladislavić - Raguzinski bio je ruski diplomata srpskog porekla na dvoru ruskog cara Petra Velikog i Katarine I. Poverene su mu mnoge diplomatske misije u Carigradu, Rimu i Pekingu. Njegova verovatno najznačajnija dela bila su Kjahtinski dogovor, koji je regulisao odnose Rusije i Kine sve do sredine 19. veka i danas važećem razgraničenju dve države i osnivanje ruske obaveštajne službe. Kao jedan od najuglednijih ljudi u to vreme u Rusiji, zadobio je poverenje ruskog cara Petra Velikog za oslobođenje srpskog naroda na Balkanu.

28. Jedna freska vinula Srbiju u kosmičke visine

Freska "Belog anđela" svojom lepotom i savršenom kompozicijom već decenijama impresionira zaljubljenike u slikarstvo i ikonografiju. Beli anđeo je deo kompozicije "Mironosnice na Hristovom grobu", a na fresci je predstavljen arhangel Gavrilo raširenih krila, obučen u beo hiton kako sedi na velikom kamenu i usplahirenim ženama prstom ukazuje na Hristovog grob, zapravo u tom trenutku već mesto njegovog vaskrsnuća.

Kada je iz Evrope poslat prvi satelitski signal u vasionu je poslat I "paket ljudskih dostignuća" -  bile su to slike čovekovog osvajanja Meseca, Kineskog zida i Belog anđela... Verovalo se da će, ako u svemiru uopšte postoje razumna bića, lik Belog anđela protumačiti kao poruku ljubavi i razumevanja.

29. Ćele kula

Ćele-kula je spomenik iz Prvog srpskog ustanka koji je u znak odmazde tadašnja Turska vlast u Srbiji izgradila od lobanja, poginulih srpskih ratnika, predvođenih Stevanom Sinđelićem, u bici na Čegru. Nalazi se na nedaleko od centra Niša, na putu ka Niškoj Banji. Svrstana je u spomenike kulture od izuzetnog značaja za Republiku Srbiju i danas predstavlja muzejski objekat.

30. Nikola Tesla

Nikola Tesla bio je jedan od najpoznatijih srpskih i svetskih pronalazača i naučnika u oblasti fizike, elektrotehnike i radiotehnike. Najznačajniji Teslini pronalasci su polifazni sistem, obrtno magnetsko polje, asinhroni motor, sinhroni motor i Teslin transformator. Takođe, otkrio je jedan od načina za generisanje visokofrekventne struje, dao je značajan doprinos u prenosu i modulaciji radio-signala, a ostali su zapaženi i njegovi radovi u oblasti rendgenskih zraka.
Njegov sistem naizmeničnih struja je omogućio znatno lakši i efikasniji prenos električne energije na daljinu. Bio je ključni čovek u izgradnji prve hidrocentrale na Nijagarinim vodopadima.

Jedini je Srbin po kome je nazvana jedna međunarodna jedinica mere - jačinu magnetnog polja — tesla.