Panonska jezera - Panonika

Panonska slana jezera su slana vještačka jezera u Tuzli.
So, kao prirodni resurs čija je eksploatacija godinama uništavala užu gradsku jezgru,  iskorištena je kao prednost za daljnji uspješan razvoj grada. Na lokaciji kompleksa Panonskih jezera je nekada bio smješten dio starog gradskog jezgra koje je s vremenom usljed nekontrolisane eksploatacije soli i  intenzivnog slijeganja tla, pretvoren u neuređenu depresionu močvarnu površinu bez ikakvog sadržaja i namjene. U svrhu urbanizacije i uređenja ovog velikog prostora u centru grada, gradska administracija je došla na ideju da se iskoristi prirodni resurs u neposrednoj blizini kompleksa–slana voda, u cilju izgradnje vodene akumulacije u formi slanog jezera sa ljekovitim svojstvima vode u funkciji gradskog otvorenog kupališta. Na taj način je spoj prirodnog resursa, ljudske ideje i ljudske ruke, stvorio kompleks Panonskih jezera kao vrhunskog ekološkog projekta jedinstvenog na prostorima jugoistočne Evrope, projekta koji će služiti na dobrobit svih građana grada Tuzle, našeg regiona i naše države.
Nakon realizacije I faze razvoja kompleksa izgradnjom velikog jezera u julu 2003. godine, etapni razvoj je nastavljen 2006. godine izgradnjom Arheološkog Parka–Neolitskog Sojeničkog naselja sa muzejskom postavkom koja govori o kontinuitetu življenja na prostoru grada Tuzle još iz doba neolita. Početkom ljetnje sezone 2008. godine, kapaciteti kompleksa su znatno povećani izgradnjom drugog slanog jezera a krajem septembra stvoren je još jedan jedinstveni turističi proizvod–Slani slapovi u formi, jedinstvenog za ove područja, inhalacionog zdravstvenog centra na otvorenom prostoru.  Treće Panonsko jezero je otvoreno 1.septembra 2012. godine sa kapacitetom od 2.500 gostiju čime  je dnevni kapacitet cijelog kompleksa 17.000 gostiju.
Slana jezera predstavljaju vještačku akumulaciju vode unutar školjki koje su izgrađena od kombinacije geosintetičkih i prirodnih materijala (geotekstil, geomreža i geomembrana u kombinaciji sa pijeskom, tucanikom i šljunkom).

Prvo jezero je vodne površine od 1.014 ha (10.140 m²), maksimalne dubine 1,6 m., dužine od oko 180m, maksimalne širine oko 80m, količina vode od 13.000-15.000 m³ sa kotom vodene površine od 227,40m.

Drugo jezero je vodne površine od 0,530 ha (5.300m²), dubine od 1,35-1,6m. sa količinom vode od 6.000- 7.000 m³., opsega od cca.320 m.

Treće jezero je na površini od 1,7 ha, vodne površine od 3.850 m2 i vodene zapremine od 5.600 m³, dubine jezera od 80cm. do 180 cm i dimenzije školjke 40,0 x 105,0 m. Treće Panonsko jezero je dizajnirano u formi dva manja i spojena jezera sa prelivnicom i sa puno adrenalinske zabave sa dva vodena tobogana, dva hidromasažera (pačiji kljun) i vodenim gejzirom.

Slani slapovi su posebna atrakcija na kompleksu, sa pet vodenih kaskada i dva bazena za kupanje pri čemu inhaliranje isparenja slane vode veoma pogoduju relaksaciji od stresa, bolestima disajnih organa, glavoboljama i opštem poboljšanju zdravlja.

U oblasti ponude kulturnog turizma, na komplesku Panonika se nalaze Arheološki Park-Neolitsko sojeničko naselje, replika naselja iz doba neolita  sa devet nastambi, drvenom platformom i unutrašnjom postavkom alata, oruđa posuđa za isoljavanje soli, a koje svjedoči o više hiljada godina kontinuiteta života na području grada Tuzle, te muzej Geološka postavka Pannonica koja gostima predstavlja spektakularnu geološku prošlost područja Tuzle.

Specifičnost i jedinstvenost jezera je voda kojom se puni i predstavlja kombinaciju tehnološke vode (doprema se cjevovodom iz vještačke akumulacije jezera Modrac) i slanice visoke koncentracije (300 mg/l) iz slanih bunara sa crpilišta Tetima. Udio slane vode u ukupnoj vodnoj zapremini iznosi 30% sa salinitetom od 30-35 gr/l. i koji je uvijek na nivou  saliniteta morske vode. Pored saliniteta, voda panonskog jezera sadrži i minerale (kalcijum, natrijum, sumpor, jod, brom itd.) te je opravdano stekla imidž „ljekovite“ vode jedinstvene na našim prostorima pa i u Europi.
Najvažniji segment tehnološkog procesa je filtracija vode koja se vrši pješćanim filterima u dva filter postrojenja sa 2,5 ciklusa u 24 sata za ukupnu vodnu zapreminu pri čemu je proces automatizovan sa stalnim dotokom svježe tehnološke vode i slanice. Dezinfekcija vode kao drugi najvažniji proces, vrši se gasnim hlorom pri čemu se zavisno od vremenskih uslova i broja gostiju, koncentracija hlora održava na nivou od 0,2-0,4 mg/l. Sva mjerenja i analize jezerske vode (tri puta sedmično u sezoni kupanja) se obavljaju u Zavodu za javno zdravstvo TK pri čemu su sva dosadašnja mjerenja dokazala apsolutnu ispravnost i visoki kvalitet jezerske vode u sezoni kupanja.