Mihailo Lalic

Godina : 57 Location : Beograd Datum upisa : 13.04.2009

Mihailo Lalic

BIOGRAFIJA

Rođen je
7.oktobra 1914. u Trepči (malo selo u Crnoj Gori) i odrastao u siromašnoj
seljačkoj porodici. Rano je ostao bez majke i oca, pa se o njemu brinula
maćeha. Uz njenu se pomoć školovao i završio osnovnu školu
u Trepči, gimnaziju u Beranama, pješačeći svakodnevno kilometrima od
kuće do škole. Po završenoj gimnaziji, dolazi u Beograd. Imao je želju
da studira medicinu, pa filozofiju, pa modernu fiziku, ali je u jesen
1933. započeo studije na Pravnom fakultetu. Zbog nedovoljnih sredstava za
život, izdražavao se radeći razne poslove. U tom periodu počinje da se
bavi književnošću. Svoje prve radove, pjesme i kraće pripovijetke
objavljuje od 1934. u listovima Student, Pravda, Zeta, Politika, Mlada
kultura, Naša stvarnost. Uporedo sa početkom književnog rada, Lalić
drži predavanja o marksizmu. Tada je i prvi put uhapšen, i od tada je
hapšen i zatvaran tri puta. Zbog toga je ovaj period svog
književnog rada (1930. do 1940.), nazvao literarno šegrtovanje. U
tom periodu sarađuje u beogradskom časopisu Mlada kultura, koja
je okupljala grupu mlađih progresivnih pisaca, publicista i likovnih
umjetnika.
Po izbijanju rata
1941., Lalić se vraća u Crnu Goru i zatim učestvuje u narodnoj
revoluciji, od njenih prvih dana. Ostavši na terenu, a izgubivši vezu sa
partizanskim jedinicama, sredinom jula 1942., pada u ruke četnicima i
dospijeva u zatvor u Kolašinu. Poslije biva deportovan u logor na Sajmištu,
a odatle u Grčku. Polovinom 1944. bježi iz logora i priključuje se grčkom
narodno-oslobodilačkom pokretu, grčkim partizanima, da bi se u novembru
iste godine vratio u Crnu goru. Zbog toga ne čudi što se ovaj pisac, na
samom početku svog književnog rada opredijelio za tematiku NOB na
prostoru Crne Gore.
Po povratku
postaje novinar lista Pobjeda na Cetinju, a zatim direktor TANJUG-a
za Crnu Goru. 1946. prelazi u Beograd, radi opet kao urednik, a potom
reporter u listu Borba. Počinje da objavljuje prozu i stihove u časopisima
Stvaranje i Letopis Matice Srpske i dr. Od 1952. do 1953.
boravi i radi u Parizu. Tu je izabran za člana Srpske akademije nauka i
umetnosti, da bi od 1973. do 1976. djelovao kao jedan od osnivača
Crnogorske akademije nauka i umjetnosti. Od 1965. godine kao profesionalni
književnik živi i radi naizmjenično u Beogradu i Herceg-novom, sve do
smrti 1993.
Svoju prvu knjigu,
zbirku pjesama Staze slobode, Lalić je objavio 1948. godine na
Cetinju. Ubrzo zatim će se okrenuti prozi koja će postati isključiva
forma umjetničkog sagledavnja vremena, događaja i ljudskih sudbina.
Objavio je veliki broj knjiga pripovijedaka: Izvidnica, Prvi snijeg, Na
mjesečini, Poslednje brdo, kao i romana: Svadba, Zlo proljeće,
Raskid, Lelejska gora, Hajka, Pramen tame, Ratna sreća, Zatočenici,
Dokle gora zazeleni, Gledajući dalje na drumove, Odlučan čovjek.

Lalić u svojim romanima prikazuje
vrijeme kada je u partizanskom ratovanju došlo do krize, kada su se
probudili stari sukobi i podjele i kada izvjesnost borbe nije mogla da se
nasluti. Njegovi junaci su zahvaćeni moralnim i psihološkim krizama, a
osnovno sredstvo njihovog umjetničkog oblikovanja je unutrašnji monolog.
Pojedini likovi njegovih dijela se javljaju u više romana. Tako npr. Lado
Tajović je glavni lik Lelejske gore, ali i u romanima Zlo
proljeće i Hajka.
Za
svoj umjetničko-stvaralački doprinos, književnički akademikMihailo
Lalić je dobio brojna priznanja i nagrade. Neke od njegovih knjiga doživjele
su deset i više izdanja. Karakteristično za njega je to što se on
stalno vraća završenim pripovijetkama i romanima, nakon određenog
vremena da bi ih opet preradio. Pojedina njegova djela prevedena su na sve
jezike jugoslovenskih naroda, kao i na bugarski, češki, slovački,
poljski, ruski, rumunski, litvanski, danski, njemački, engleski i dr.
[You must be registered and logged in to see this image.]

Godina : 57 Location : Beograd Datum upisa : 13.04.2009

Roman Lelejska gora doživio je prvobitno
izdanje1957. godine, a 1962. izašlo je drugo, potpunije i opširnije. To
je široka priča o jednoj godini partizanskog ratovanja u Crnoj Gori
1942. godine. Sastoji se iz 5 dijelova sa ukupno 60 poglavlja. Ova
poglavlja su većinom samostalna i ne zahtijevaju kontinuitet, da bi
bila shvaćena. Ona ne sačinjavaju fabulu zatvorenog tipa, struktura je
otvorena za dalje dograđivanje, tako da svako novo poglavlje obogaćuje
i upotpunjuje cjelinu. Ovo je poetski roman u monološkoj formi.
Ispripovijedan je u prvom licu uz široku upotrebu unutrašnjeg monologa.
U ovom djelu se akcija, egzistencija, poezija i filozofija povezuju,
snažno prožimaju i uzajamno uslovljavaju.

Čitajući roman naići ćemo na humor, ironiju, gorčinu, sumnju,
neprekidnu napetost, halucinacije, samoanalize i refleksije glavnih
junaka. Ovaj roman donosi dramu ljudske ličnosti u dva okvira: drama
mladog čovjeka, intelektualca, komuniste, revolucionara i čovjeka kao
izolovanog i usamljenog bića.

» Mihailo Petrovic Alas